İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Başkanı Kazım Taycı ihracatçılar olarak fiyatlama ve rekabetten dolayı ciddi kaygılar taşıdıklarını belirterek; ihracatçıya “çifte kur” uygulaması getirilmesini talep etti.
Taycı ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadele çabasını anlayıp desteklediklerini de vurguladı.
Taycı, şu anda 32 seviyelerine yakın işlem gören dolar/TL kuruna karşılık, ihracatçıların döviz gelirlerinin bozdurulması işleminde kurun en az 40 olarak uygulanmasını istediklerini söyledi.
‘ÇİFT KUR UYGULAMASI YAPILSIN’
İHBİR’in 2024 hedefleri ve ihracattaki son durumun değerlendirildiği toplantıda konuşan Taycı, “Tüm ihracatçılar gibi biz gıda ihracatçıları da kurdan şu anda muzdaribiz. Sebebi de halihazırdaki kur oranının enflasyonun çok gerisinde kalmış olması. Bu şekilde fiyatlama yaptığımız zaman otomatikman döviz bazındaki fiyatlarımıza zam yapıyoruz. Yani 10 dolarlık ürünümüzü 11.5-12 dolara çıkardığımız zaman müşteriye döviz bazında niye zam yaptığımızı anlatamıyoruz” dedi ve ekledi:
“Kur konusunda yüzde 2 talep ettik, yüzde 4 dedik, yüzde 10 dedik. Ama şu anda öyle bir noktadayız ki bu işi yüzdelerle bağlayamayacağız. Mümkünse ‘çift kur’ uygulaması yapılsın. İHBİR olarak 160 ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. Çok uzun yıllar süren mücadelelerle bu pazarlarda raflarda yer bulduk. Kurdan dolayı buralardaki raflardan düşersek tekrar bu raflara dönebilmek için çok daha fazla mücadele vermemiz gerekecek.”
Mevcut uygulamada, ihracatçıların elde ettikleri ihracat bedellerinin yüzde 40’ını TCMB’ye satmaları gerekiyor. İhracatçı firmalar yurt dışından getirdikleri dövizi Merkez Bankası’na sattıklarında, TL’ye çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz desteği alıyorlar. Ancak bu destek seviyesinin yeterli olmadığını savunan ihracatçılar, bu oranının önce yüzde 4’e, daha sonra da yüzde 10’a yükseltilmesini talep etmişti.
‘İHRACATÇIYA KUR EN AZ 40 LİRA OLMALI’
Enflasyon ve kur arasında açılan makas nedeniyle şu anda bu oranların bile yeterli olmayacağını belirten Taycı, ihracatçıya uygulanması gereken kurun en az 40 lira olması gerektiğini söyledi.
“Enflasyonla mücadeleyi elbette anlıyoruz ve destekliyoruz” diyen Taycı, öte yandan ihracatçının üretimden kopmaması ve yurt dışındaki pazarlarını kaybetmemesi adına “çift kur” uygulaması getirilmesi gerektiğini söyledi.
Taycı, “Hükümetin yani otoritenin enflasyonla mücadalede uygulamakta olduğu politikaları destekliyoruz. Dolayısıyla kurların yukarıya gitmiş olmasının enflasyonu ciddi manada olumsuz etkileyeceğinin bilincindeyiz” dedi ve ekledi:
“Bu sebeple diyoruz ki; üretici ihracatçı beyannamesini verdikten sonra, bankaya parası da intikal ettikten sonra bunu bozdururken çift kur uygulaması yapılsın. İhracatçının ihtiyacını karşılayabilecek şekilde, Merkez Bankası ile belirli periyotlarla toplantılarla bir kur belirlenerek güncelleme usulüyle bunun üzerinden (ihracat gelirinin) bozdurulmasını talep ediyoruz. Çünkü artık yüzdeler bile geride kalıyor. Yüzde 4 dedik, daha sonra yüzde 10 dedik. Oran 2’de kaldı, hiçbir ihtiyacımızı çözmüyor. Bizim çok acil 40 TL’ye ihtiyacımız var.”
Toplantıda verilen bilgiye göre, 2024 yılında İHBİR üyelerinin ihracatının 4 milyar dolar, sektörün toplam ihracatının ise 14 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
Enflasyon martta yıllık yüzde 68.5’e yükseldi. TL ise bu yılın ilk çeyreğinde dolar karşısında yaklaşık yüzde 9 değer kaybetti.
ŞEKERLEMEDE FİYAT YÜZDE 80 ARTTI
Toplantıda İHBİR’in faaliyet alanına giren şekerleme ve çikolata ürünlerinde Ramazan Bayramı öncesindeki fiyat gelişmelerini de değerlendiren Taycı, “Şekerlemede fiyatlar geçtiğimiz yılki bayram dönemine göre yüzde 80 arttı. Enflasyon oranındaki artış halihazırda rakamlara yansımış durumda” dedi.
Bununla birlikte çikolatanın hammaddesi kakaodaki rekolte düşüşü ve buna bağlı fiyat artışları nedeniyle şekerleme ürünlerinin çikolataya göre hâlâ daha cazip olacağını belirten Taycı, “Kakao yağının tonu 30,000-32,000 euroya çıktı. Maliyet artışı ürünlere hala yansımadı. Bayramdan sonra fiyatlara yansıyacak. Ramazan Bayramı’ndan sonra çikolata fiyatından dolayı ulaşılması zor bir ürün olacak” dedi.
Taycı, kakao fiyatlarındaki artış nedeniyle hem üretici hem de tüketicilerin alternatif arayışında olacağını belirterek, “Masif çikolatadan ziyade, çikolata kaplamalı ürünler tercih edilecek” diye konuştu.
